Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
-
Bałtyjskie pochówki końskie i wierzenia związane z końmi
Już w epoce kamienia ludzie zaczęli udomawiać zwierzęta. Pierwsze były psy, kozy i owce. Majestatyczne zwierzę, jakim jest koń, początkowo żyło dziko w sporych stadach i służyło ludziom jako źródło pożywienia. Polowano na dzikie konie nie zdając sobie sprawy z roli, jaką będą one pełnić w późniejszych epokach. Pierwsze konie udomowiono w epoce neolitu gdzieś…
-
Wierzenia i zabobony przez wieki – od wczesnego średniowiecza po współczesny folklor cz. 3
W poprzednich częściach Wierzeń i zabobonów… poruszyłam tematy zachowań i zwyczajów, które zachowały się do naszych czasów przy okazji świąt, było kilka słów o powiedzeniach i demonach. Pisałam też o niezwykłych właściwościach wody, niektórych drzew i ognia. Dzisiaj będzie trochę o granicznej roli progu i rozstajach dróg, jednym, nieco przerażającym zwyczaju, który nadal się zachował…
-
Dualizm w wierzeniach dawnych Słowian
Wierzenia Słowian to temat mocno skomplikowany i dyskusyjny. W środowisku naukowym zdania są podzielone a dyskusje nieraz wywołują silne emocje. Dobrze ukazuje to dostępna on-line publikacja „Badania nad wierzeniami Słowian. Wczoraj, dziś, jutro.” Autorstwa Grzegorza Antosika i Michała Łuczyńskiego. Autorzy zadali w niej te same pytania różnym badaczom różnych dziedzin. Odpowiedzi, które uzyskali, są bardzo…
-
Recenzja książki „Prusowie – Prūsai” Piotra Szczurkowskiego
„Prusowie…” Piotra Szczurkowskiego to dość nowa, bo wydana w 2021 roku, pozycja. Autor zaczyna książkę dość ostro krytykując kondycję polskiej nauki. Wspomina o tym, że jego zdaniem, brak monografii na temat Prusów w ostatnich latach jest wynikiem typowych dla niektórych naukowców zachowań. Dotyczy to głównie hermetyczności naukowego środowiska i potrzeby zdobywania punktów – łatwiej to…
-
Wierzenia i zabobony przez wieki – od wczesnego średniowiecza po współczesny folklor cz. 2
W pierwszej części Wierzeń i zabobonów… pisałam między innymi o szczególnym traktowaniu wody, drzew i pozostałościach dawnych wierzeń, które widać przy okazji obchodów Wielkanocy. Wspominałam też, że tekst ma nieco inny charakter niż większość na tym blogu – więcej jest moich przemyśleń i doświadczeń z autopsji niż wiedzy z mądrych książek. Do tej pory na…
-
Słowiańskie (?) przedstawienia figuralne i ich związek z kultem – jak zawsze mój wybór
Figur, wykonanych z kamienia i drewna i wiązanych z wierzeniami Słowian jest całkiem sporo. Problem w tym, że duża część z nich jest na razie niemożliwa do wydatowania a, co za tym idzie, niepewna jest ich przynależność kulturowa. Wykonane z kamienia i pozbawione kontekstu archeologicznego rzeźby wywołują więcej pytań niż odpowiedzi i szereg dyskusji. Teorie…
-
Recenzja książki „Ludowe rytuały lecznicze na Pomorzu” Mikołaja Radomskiego
Dzisiaj mam dla Was recenzję książki niearcheologicznej i niemówiącej o mitologii Słowian czy wierzeniach Bałtów. Uważam, że folklor ludowy jest skarbnicą wiedzy, z której należy czerpać pełnymi garściami. Uwielbiam skanseny a wszelkie ludowe zwyczaje są, moim zdaniem, bardzo interesujące. „Ludowe rytuały lecznicze…” kupiłam w Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie. To miejsce zdecydowanie warte odwiedzenia.…
-
Archeologiczne skarby Pomorza cz. 3 – średniowiecze i nieco później
W poprzednich częściach artykułu o archeologicznych skarbach Pomorza poruszałam tematy z epok kamienia, brązu, żelaza a także napisałam kilka słów o stanowiskach z kamiennymi kręgami z okresu wpływów rzymskich. Teraz nadeszła pora na wczesne średniowiecze. Wyjątkowo poruszę też, bardzo delikatnie, skarby późnego średniowiecza i nowożytności. Przez jakiś czas pracowałam na wykopaliskach w Gdańsku więc znam…
-
Słowiańskie demony sfery wodnej
Świat dawnych Słowian przepełniony był wszelkimi bóstwami, demonami i istotami magicznymi. Współcześnie demon, za sprawą dominującego chrześcijaństwa, kojarzy nam się negatywnie, to prawie to samo co diabeł. Przytoczę tutaj podział według Jerzego Strzelczyka: półdemony, demony domowe, demony wywodzące się od ludzi zmarłych przedwcześnie lub gwałtowną śmiercią, demony doli, chorób i śmierci, demony zła. Półdemony to…
-
Święte miejsca Słowian cz. 2 – wybór
W poprzedniej części artykułu wspominałam o cechach, jakie nosiły miejsca, które Słowianie uważali za sakralnie naznaczone oraz opisałam dwa z nich – Arkonę i Szczecin. Dzisiaj zajmę się kolejnymi, jak zawsze, subiektywnie wybranymi. O Ślęży powstał już oddzielny artykuł. Z Radogoszczą jest taki problem, że nie udało się ustalić jej pewnej lokalizacji. Próbowano lokalizować ją…