Tag: folklor

  • Żeńskie demony w folklorze słowiańskim

    W poprzednim artykule opisałam kilka bóstw kobiecych obecnych w wierzeniach Słowian i Bałtów. Dzisiaj zajmę się demonami – oba teksty razem tworzą pisaną wersję prelekcji z mojego stałego repertuaru: „Żywioły, los i czarownice – kobiece bóstwa i demony w wierzeniach Bałtów i Słowian”. Z istotami demonicznymi sprawa jest nieco trudniejsza i bardziej dyskusyjna. Czasem trudno…

  • Święta Słowian cz. 2

    Święta obchodzone przez wczesnośredniowiecznych Słowian opierają się na cyklicznym postrzeganiu czasu, a głównym źródłem wiedzy na ich temat jest folklor ludowy i tradycja. Więcej o tym pisałam w pierwszej części artykułu, gdzie wspomniałam także o Jarych Godach, Nocy Kupały oraz Święcie Plonów. Niniejszy tekst jest kontynuacją i serdecznie polecam zacząć od części pierwszej, obraz stanie…

  • Wierzenia i zabobony przez wieki – od wczesnego średniowiecza po współczesny folklor cz. 3

    W poprzednich częściach Wierzeń i zabobonów… poruszyłam tematy zachowań i zwyczajów, które zachowały się do naszych czasów przy okazji świąt, było kilka słów o powiedzeniach i demonach. Pisałam też o niezwykłych właściwościach wody, niektórych drzew i ognia. Dzisiaj będzie trochę o granicznej roli progu i rozstajach dróg, jednym, nieco przerażającym zwyczaju, który nadal się zachował…

  • Wierzenia i zabobony przez wieki – od wczesnego średniowiecza po współczesny folklor cz. 2

    W pierwszej części Wierzeń i zabobonów… pisałam między innymi o szczególnym traktowaniu wody, drzew i pozostałościach dawnych wierzeń, które widać przy okazji obchodów Wielkanocy. Wspominałam też, że tekst ma nieco inny charakter niż większość na tym blogu – więcej jest moich przemyśleń i doświadczeń z autopsji niż wiedzy z mądrych książek. Do tej pory na…

  • Recenzja książki „Ludowe rytuały lecznicze na Pomorzu” Mikołaja Radomskiego

    Dzisiaj mam dla Was recenzję książki niearcheologicznej i niemówiącej o mitologii Słowian czy wierzeniach Bałtów. Uważam, że folklor ludowy jest skarbnicą wiedzy, z której należy czerpać pełnymi garściami. Uwielbiam skanseny a wszelkie ludowe zwyczaje są, moim zdaniem, bardzo interesujące. „Ludowe rytuały lecznicze…” kupiłam w Muzeum Kultury Ludowej Pomorza w Swołowie. To miejsce zdecydowanie warte odwiedzenia.…

  • Słowiańskie demony sfery wodnej

    Świat dawnych Słowian przepełniony był wszelkimi bóstwami, demonami i istotami magicznymi. Współcześnie demon, za sprawą dominującego chrześcijaństwa, kojarzy nam się negatywnie, to prawie to samo co diabeł. Przytoczę tutaj podział według Jerzego Strzelczyka: półdemony, demony domowe, demony wywodzące się od ludzi zmarłych przedwcześnie lub gwałtowną śmiercią, demony doli, chorób i śmierci, demony zła. Półdemony to…

  • Baba Jaga – tajemnicza postać folkloru

    Pisałam już nieco o bogach i boginiach, demonach, litewskiej Laimie a dziś nadszedł czas na bardzo tajemniczą istotę – Babę Jagę. Być może kojarzycie książkę Andreasa Johnsa „Baba Jaga – tajemnicza postać słowiańskiego folkloru”. Tytuł tego tekstu oparłam właśnie na tytule tej publikacji, ponieważ większość tego, co tu napiszę, czerpałam właśnie stamtąd. Recenzję książki linkuje…

  • Demony domowe cz. 2

    Tekst, który oddaję w Wasze ręce jest kontynuacją poprzedniego artykułu – polecam zacząć od niego. W dawnych, a może nie tak dawnych jak by się wydawało, czasach nasze domy i obejścia zamieszkiwała cała rzesza nadprzyrodzonych istot. Demony domowe miały przewrotną naturę – pomagały ludziom, ale tylko pod warunkiem, że ci odpowiednio o nie dbali. O…

  • Wierzenia i zabobony przez wieki – od wczesnego średniowiecza po współczesny folklor cz. 1

    Pisząc artykuły na tego bloga staram się jak najwięcej korzystać ze źródeł i opracowań, nie brak tu jednak moich przemyśleń. W dzisiejszym tekście proporcje są odwrotne – korzystając ze swojej, już nieco ugruntowanej, wiedzy o przeszłości porównuję ślady dawnych wierzeń z ich przejawami w późniejszym czasie. Rzecz jasna, możecie się ze mną nie zgadzać, dyskusja…

  • Bóstwa kobiece w wierzeniach Bałtów i Słowian

    Niniejszy artykuł nawiązuje do wykładu z mojej stałej oferty – „Żywioły, los i czarownice – kobiece bóstwa i demony w wierzeniach Bałtów i Słowian”. Dzisiaj zajmę się opisem bogiń i żeńskich bóstw niższego rzędu a także istot z pogranicza świata bogów i demonów – postaci o nie do końca określonej przynależności. Następnym razem będzie mowa…